Μυστική αποστολή για το «ιερό δισκοπότηρο» των ναυαγίων – Γιατί όλοι μιλούν για τον θησαυρό των 20 δισ. με το χρυσό και τα σμαράγδια

Η κυβέρνηση της Κολομβίας ανακοίνωσε ότι αρχίζει επιχείρηση για την ανέλκυση αντικειμένων

“ανυπολόγιστης αξίας” από το ναυάγιο της θρυλικού πλοίου San Jose, που βυθίστηκε το 1708 ενώ ήταν φορτωμένο με χρυσό, ασήμι και σμαράγδια που εκτιμάται ότι αξίζουν δισεκατομμύρια δολάρια.

Το 316 ετών ναυάγιο, που συχνά αποκαλείται το “ιερό δισκοπότηρο” των ναυαγίων, έχει προκαλέσει αντιδράσεις, επειδή αποτελεί τόσο αρχαιολογικό όσο και οικονομικό θησαυρό. Ο υπουργός Πολιτισμού Χουάν Νταβίντ Κορέα δήλωσε στο Γαλλικό Πρακτορείο (AFP) ότι περισσότερα από οκτώ χρόνια μετά την ανακάλυψη του ναυαγίου στα ανοικτά των ακτών της Κολομβίας, θα σταλεί ένα υποβρύχιο ρομπότ για να ανακτήσει μέρος του πλούτου του.

Το γαλιόνι μετέφερε θησαυρό η αξία του οποίου σήμερα εκτιμάται γύρω στα 20 δισεκατομμύρια δολάρια (Φωτό: CBS/video)

Πού είναι το ναυάγιο

Το πλοίο είναι ένα τυπικό γαλιόνι, αλλά συνήθως στα Μέσα Ενημέρωσης αναφέρεται ως γαλέρα. Μεταξύ Απριλίου και Μαΐου, το ρομπότ θα εξάγει ορισμένα αντικείμενα από “την επιφάνεια του καταστρώματος” για να φανεί “πώς αντιδρούν όταν βγαίνουν (από το νερό) και να καταλάβουμε τι μπορούμε να κάνουμε” για να ανακτήσουμε τους υπόλοιπους θησαυρούς, δήλωσε ο Correa.

Η επιχείρηση θα κοστίσει περισσότερα από 4,5 εκατομμύρια δολάρια και το ρομπότ θα εργαστεί σε βάθος 600 μέτρων για να αφαιρέσει αντικείμενα όπως κεραμικά, κομμάτια ξύλου και κοχύλια “χωρίς να τροποποιήσει ή να βλάψει το ναυάγιο“, δήλωσε ο Correa στο AFP πάνω σε ένα μεγάλο πλοίο του Πολεμικού Ναυτικού.

Η τοποθεσία της αποστολής κρατείται μυστική για να προστατευθεί αυτό που θεωρείται ένα από τα μεγαλύτερα αρχαιολογικά ευρήματα στην ιστορία από κακόβουλους κυνηγούς θησαυρών.

Το γαλιόνι Σαν Χοσέ ανήκε στο ισπανικό στέμμα όταν βυθίστηκε από το βρετανικό ναυτικό κοντά στην Καρθαγένη το 1708. Ελάχιστα από τα 600 μέλη του πληρώματος επέζησαν της ναυμαχίας.

“Το θέμα είναι πολύ ευαίσθητο, επειδή υποτίθεται ότι δεν πρέπει να επεμβαίνουμε σε τάφους πολέμου“, δήλωσε στο Live Science ο Justin Leidwanger, αρχαιολόγος στο Πανεπιστήμιο του Στάνφορντ που μελετά αρχαία ναυάγια.

Πώς έγινε το ναυάγιο

Η αναπαράσταση του ναυαγίου σε έργο του ζωγράφου SAMUEL SCOTT.

Το πλοίο επέστρεφε από τον Νέο Κόσμο στην αυλή του βασιλιά Φίλιππου Ε΄ της Ισπανίας, φορτωμένο με θησαυρούς όπως σεντούκια με σμαράγδια και περίπου 200 τόνους χρυσών νομισμάτων.

Προτού η Κολομβία ανακοινώσει, το 2015, την ανακάλυψη του ναυαγίου, αυτό ήταν επί χρόνια περιζήτητο από κυνηγούς θησαυρών ανά τον κόσμο. Η ανακάλυψη του ναυαγισμένου πλοίου πυροδότησε μια διελκυστίνδα για το ποιος θα πάρει το γαλιόνι και μαζί τον θησαυρό του.

Η Ισπανία επιμένει ότι το πλοίο είναι δικό της, όπως και ο θησαυρός καθώς βρισκόταν πάνω σε ισπανικό πλοίο, ενώ το έθνος Qhara Qhara της Βολιβίας λέει ότι αυτό πρέπει να πάρει τους θησαυρούς, καθώς οι Ισπανοί ανάγκασαν τους κατοίκους της κοινότητας να εξορύξουν τα πολύτιμα μέταλλα.

Το γαλιόνι μετέφερε από νομίσματα και ράβδους πολύτιμων μετάλλων μέχρι πολυτελή σερβίτσια (Φωτό: CBS).

Η κυβέρνηση του αριστερού προέδρου Γκουστάβο Πέτρο, που βρίσκεται στην εξουσία από το 2022, θέλει να χρησιμοποιήσει κρατικούς πόρους της χώρας για να ανακτήσει το ναυάγιο και να διασφαλίσει ότι θα παραμείνει στην Κολομβία.

Η ιδέα είναι “να σταματήσουμε να θεωρούμε ότι έχουμε να κάνουμε με έναν θησαυρό για τον οποίο πρέπει να αγωνιστούμε σαν να βρισκόμασταν στην εποχή της αποικιοκρατίας, με τους πειρατές που αμφισβητούσαν αυτά τα εδάφη”, δήλωσε ο Correa, υπουργός Πολιτισμού.

Ο πρεσβευτής της Ισπανίας στην Κολομβία Joaquin de Aristegui δήλωσε ότι έχει εντολή να προσφέρει στην Κολομβία μια “διμερή συμφωνία” για την προστασία του ναυαγίου. Οι ιθαγενείς της Βολιβίας έχουν εκφράσει την προθυμία τους να συνεργαστούν με την κυβέρνηση Πέτρο και έχουν ζητήσει τώρα την επιστροφή μόνο μερικών κομματιών από το πλοίο.

“Όχι μόνο για το συμβολικό ζήτημα, αλλά περισσότερο για το πνευματικό ζήτημα”, δήλωσε στο AFP ο ηγέτης των ιθαγενών Samuel Flores. “Θέλουμε απλώς οι πρόγονοί μας να αναπαύονται εν ειρήνη”.

Υποβρύχιο ρομπότ κατέγραψε με την κάμερά του σε βάθος 600 μέτρων το ναυάγιο. Μετά έφτασε σε βάθος 900 μέτρων και κατέγραψε ακόμα 2 ναυάγια (Φωτό: CBS video).

Διαιτησία στον ΟΗΕ για το ναυάγιο

Η αποστολή για την έναρξη της ανάκτησης του θησαυρού του ναυαγίου έρχεται καθώς βρίσκεται σε εξέλιξη μια υπόθεση στο Μόνιμο Διαιτητικό Δικαστήριο του ΟΗΕ μεταξύ της Κολομβίας και της αμερικανικής εταιρείας διάσωσης Sea Search Armada – η οποία ισχυρίζεται ότι βρήκε πρώτη το ναυάγιο, πριν από 40 χρόνια.

Η εταιρεία απαιτεί 10 δισεκατομμύρια δολάρια, το ήμισυ της εκτιμώμενης αξίας του ναυαγίου σήμερα. Τον Ιούνιο του 2022, η Κολομβία δήλωσε ότι ένα τηλεχειριζόμενο όχημα έφτασε σε βάθος 900 μέτρων κάτω από την επιφάνεια του ωκεανού, δείχνοντας νέες εικόνες του ναυαγίου.

Το βίντεο έδειξε την καλύτερη μέχρι στιγμής εικόνα του θησαυρού που βρισκόταν στο San Jose – συμπεριλαμβανομένων ράβδων χρυσού και νομισμάτων, κανονιών που κατασκευάστηκαν στη Σεβίλλη το 1655 και ενός άθικτου κινεζικού σερβιρίσματος δείπνου.

Εκείνη την εποχή, το Reuters ανέφερε ότι το τηλεχειριζόμενο όχημα ανακάλυψε επίσης δύο άλλα ναυάγια στην περιοχή, συμπεριλαμβανομένου μιας σκούνας που πιστεύεται ότι χρονολογείται πριν από περίπου δύο αιώνες.