Καθώς μεγαλώνoυμε μπορεί να έχουμε την αίσθηση ότι τα χρόνια περνούν όλο και πιο γρήγορα. Και δεν είμαστε οι μόνοι: Πράγματι, η αντίληψή μας για τον χρόνο αλλάζει σημαντικά καθώς μεγαλώνουμε.
Η Aλίσια Αρντίτο, ψυχοθεραπεύτρια από τη βόρεια Βιρτζίνια, επισημαίνει ότι ένα από το πιο συνηθισμένο παράπονο που ακούει στις συνεδρίες της είναι ότι οι πελάτες της αισθάνονται ότι η ζωή τους έχει περάσει πολύ γρήγορα.
Σε πρώτη φάση είναι σημαντικό να καταλάβουμε γιατί νιώθουμε ότι τα χρόνια περνούν με τόση ταχύτητα.
Ένας λόγος είναι ότι καθώς μεγαλώνουμε, οι ημερολογιακές μονάδες, όπως το έτος, γίνονται όλο και μικρότερο ποσοστό της συνολικής μας ζωής, εξηγεί η Ρουθ Ότζεν, καθηγήτρια ψυχολογίας στο Πανεπιστήμιο John Moores του Λίβερπουλ στην Αγγλία που μελετά τον χρόνο.
«Όταν είσαι 8, για παράδειγμα, ένας χρόνος είναι το ένα όγδοο της ζωής σου, ενώ όταν είσαι 80, είναι μόλις το ένα 80ο», εξηγεί η ίδια.
Ένας άλλος λόγος έχει να κάνει με το πώς το σύνολο των αναμνήσεων επηρεάζουν την αντίληψή μας για τον χρόνο.
«Ο εγκέφαλός μας δεν παρακολουθεί συνεχώς, μέρα με τη μέρα, το πώς περνά ο καιρός. Οπότε, όταν καλούμαστε να αξιολογήσουμε γενικά μεγάλες χρονικές περιόδους, όπως ημέρες, μήνες ή χρόνια, χρησιμοποιούμε τον αριθμό των αναμνήσεων που σχηματίστηκαν σε αυτές τις περιόδους ως οδηγό για το πόσο διήρκεσαν οι περίοδοι», αναλύει η Ότζεν.
«Για παράδειγμα, αν μας ρωτούσαν πόσο καιρό δουλεύαμε στην τάδε εταιρεία, ο εγκέφαλός μας θα το υπολόγιζε με βάση το πόσες αναμνήσεις κρατάμε από εκείνη την περίοδο. Όσες περισσότερες αναμνήσεις σχηματίζουμε κατά τη διάρκεια μιας χρονικής περιόδου και όσο πιο ζωντανές και συναισθηματικές είναι αυτές οι αναμνήσεις, τόσο πιο μακροχρόνια μας φαίνεται η περίοδος», υπογραμμίζει η ειδικός.
Και αν σκεφτούμε ότι ως ενήλικες τείνουμε να σχηματίζουμε πολύ λιγότερες νέες αναμνήσεις σε σύγκριση με τα παιδικά μας χρόνια, που μαθαίναμε διαρκώς νέα πράγματα στο σχολείο, θα καταλάβουμε γιατί «ο χρόνος περνάει νερό».
Καθώς μεγαλώνoυμε βιώνουμε γενικά λιγότερες πρωτότυπες εμπειρίες και συχνά να κολλάμε σε μια παρόμοια ρουτίνα, γεγονός που κάνει τη ζωή να μοιάζει στάσιμη και αδιάφορη.
Και τί μπορούμε να κάνουμε, προκειμένου να κυλά ο χρόνος πιο αργά;
Να επιδιώκουμε νέες εμπειρίες και να αναζητάμε το καινούργιο.
Φυσικά και πρέπει να αθλούμαστε καθημερινά και να τρώμε υγιεινά. Αλλά αυτό δεν σημαίνει να κάνουμε κάθε μέρα την ίδια διαδρομή στον περίπατό μας ή να καταναλώνουμε το ίδιο μενού.
Έχει σημασία να αλλάζουμε τακτικά τη ρουτίνα μας, να κάνουμε διακοπές με κάθε ευκαιρία και να επισκεπτόμαστε καινούργιες τοποθεσίες, μακρινές ή κοντινές. Έτσι, θα γευόμαστε περισσότερες νέες εμπειρίες που θα κάνουν τα χρόνια της ζωής μας «μεγάλα» και αξιομνημόνευτα.
Η δημιουργία νέων αναμνήσεων επιμηκύνει τον ψυχολογικό χρόνο και την αντίληψή μας για τη ζωή.
Γιατί οι νέες εμπειρίες επιφέρουν αυτό το αποτέλεσμα;
Σύμφωνα με την Ότζεν, όταν συμμετέχουμε σε νέες δραστηριότητες, σχηματίζουμε ολοκαίνουργιες και ζωντανές αναμνήσεις, που μας και μας κάνουν να νιώθουμε ότι ο χρόνος περνά πιο αργά.
«Ας σκεφτούμε για παράδειγμα τις φορές που οδηγούμε προς μια άγνωστη τοποθεσία: Το ταξίδι ώσπου να φτάσουμε ως εκεί μας φαίνεται πάντα μεγαλύτερο από αυτό της επιστροφής. Αυτό συμβαίνει επειδή, στο δρόμο προς τα εκεί, δεν ξέρουμε πού πάμε, βλέπουμε πολλά νέα πράγματα, υπάρχει μεγαλύτερος βαθμός αβεβαιότητας και όλοι αυτοί οι παράγοντες επιβραδύνουν την εμπειρία μας στον χρόνο. Ακριβώς έτσι λειτουργούν και οι νέες δραστηριότητες», υπογραμμίζει η Ότζεν.
Συν τοις άλλοις, οι νέες εμπειρίες έχουν τον τρόπο να μας απομακρύνουν από τον «τροχό του χάμστερ», από την αίσθηση δηλαδή ότι γυρνάμε άσκοπα στη ρόδα της καθημερινότητας, χωρίς κανέναν «σταθμό» που να μας προσφέρει χαρά.
Οι νέες περιπέτειες διαταράσσουν τη ρουτίνα μας και αυτό αλλάζει εντελώς την αίσθηση μας για τον χρόνο. Επιπλέον, όταν αποφασίζουμε να κάνουμε κάτι νέο, αυτό μας δίνει πίσω την χαμένη εξουσία επάνω στη ζωή και τον χρόνο μας, που σε ένα μεγάλο βαθμό καθορίζονται από τα παιδιά, τον εργοδότη και τις διάφορες υποχρεώσεις μας.
Έτσι εξηγείται και αυτό που η Βρετανίδα ψυχολόγος και συγγραφέας Κλώντια Χάμοντ αναφέρει ως το «παράδοξο των διακοπών». Το «παράδοξο των διακοπών» εγείρει τον προβληματισμό γύρω απ′ το ότι ενώ οι διακοπές φαίνονται να περνούν σαν αστραπή, εκ των υστέρων, αισθανόμαστε ότι ήμασταν εκεί πολύ περισσότερες μέρες από ό,τι ήμασταν στην πραγματικότητα.
Πώς θα εισάγουμε το καινούργιο στη ζωή μας
Υπάρχουν πολλοί τρόποι να αγκαλιάσουμε το άγνωστο στην καθημερινότητά μας. Θα μπορούσε να είναι κάτι μεγάλο, όπως ο προγραμματισμός ενός ταξιδιού σε μια μακρινή τοποθεσία ή θα μπορούσε να είναι κάτι μικρότερο, όπως η οδήγηση σε μια διαφορετική διαδρομή για το σπίτι από τη δουλειά.
Μπορεί επίσης να σημαίνει να αποκτήσουμε ένα νέο χόμπι, όπως το να εγγραφούμε σε ένα μάθημα τέχνης ή να παρακολουθήσουμε μαθήματα τένις.
Ακόμη, η γνωριμία με νέους ανθρώπους μέσα από τις καινούργιες δραστηριότητες είναι ένας επιπλέον τρόπος για να διατηρήσουμε το παρόν μας φρέσκο και γεμάτο γοητεία.
Ακόμη, η Ότζεν προτείνει να μειώσουμε τον χρόνο που περνάμε μπροστά στην οθόνη και να μετατρέψουμε τα διαδικτυακά μας ενδιαφέροντα σε πραγματικές εμπειρίες.
Προσοχή: Η περιπέτεια θέλει πρόγραμμα, όσο παράδοξο κι αν μας ακούγεται κάτι τέτοιο
Εάν θέλoυμε να δεσμευτούμε στην επιδίωξη του καινούργιου, θα πρέπει να επιλέξουμε συγκεκριμένο χρόνο για να το κάνουμε. Διαφορετικά, είναι εύκολο να εγκαταλείψουμε τις νέες δραστηριότητες, ιδίως όταν η ζωή μας είναι πολυάσχολη.
«Το να ορίσουμε συγκεκριμένο χρόνο στην εβδομάδα για να δοκιμάσουμε κάτι νέο, θα μας βοηθήσει να διασφαλίσουμε ότι πράγματι, θα επιδιώξουμε κάτι πρωτόγνωρο. Μπορεί να μειώσει τον αυθορμητισμό, αλλά θα διασφαλίσει ότι θα γίνει πράξη», μας προτρέπει η Ότζεν.
Κρατάμε αρχείο
Πολλοί από εμάς δημιουργούμε λίστες υποχρεώσεων, αλλά σπάνια αφιερώνουμε χρόνο για να συντάξουμε μια λίστα «περιπέτειας» και να γιορτάσουμε αυτές τις μικρές νίκες κατά της ρουτίνας. Το να κρατάμε όμως αρχείο, μας βοηθά να συνειδητοποιήσουμε όσα πετυχαίνουμε στη ζωή σε καθημερινή βάση.
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου