Μίμης Πλέσσας: Ο μουσικοσυνθέτης των αμέτρητων επιτυχιών

Ο Μίμης Πλέσσας υπήρξε ένας από τους σημαντικότερους και

πολυγραφότερους έλληνες μουσικοσυνθέτες, που κινήθηκε με άνεση από την τζαζ και την ελαφρά μουσική ως το έντεχνο λαϊκό τραγούδι και τις μεγάλες μουσικές φόρμες.

Ο Μίμης Πλέσσας γεννήθηκε στην Αθήνα στις 12 Οκτωβρίου 1924 από ζακυνθινό πατέρα και μικρασιάτισσα μητέρα. Μεγαλωμένος σε εύπορη και μουσικόφιλη οικογένεια, έμαθε πιάνο και στα 15 του ήταν σολίστ στην ορχήστρα ελαφράς μουσικής της Ελληνικής Ραδιοφωνίας. Η οικογένειά του δοκιμάστηκε στα χρόνια της Κατοχής και ο ίδιος έπαιζε σε καμπαρέ κι έκανε ιδιαίτερα μαθήματα.

Σπούδασε στη Φυσικομαθηματική Σχολή του Πανεπιστημίου Αθηνών κι έκανε μεταπτυχιακές σπουδές στη Χημεία στις ΗΠΑ τη δεκαετία του ’50, όπου βρέθηκε για εντελώς άσχετους λόγους. Εκεί διακρίθηκε και για τις μουσικές του επιδόσεις παίζοντας με σπουδαίους τζαζίστες, όπως ο Ντίζι Γκιλέσπι, ο Κόλμαν Χόκινς, ο Λέστερ Γιανγκ και ο Χάρι Τζέιμς.

Ενασχόληση με την ελαφρά μουσική

Επιστρέφοντας στην Ελλάδα αποφάσισε ν’ αφοσιωθεί ολοκληρωτικά στη μουσική. Η πρώτη του μουσική περίοδος χαρακτηρίζεται από την ενασχόλησή του με την ελαφρά μουσική, την οποία εμπλούτισε τόσο με ελληνικά στοιχεία όσο και ξένες επιρροές. Έγραψε τραγούδια και μουσική για το θέατρο και τον κινηματογράφο, συμμετείχε σε εγχώρια και διεθνή φεστιβάλ μουσικής. Χαρακτηριστικά τραγούδια εκείνης της εποχής ήταν τα: «Με τον έρωτα παρέα», «Πόσο λίγο μ' αγαπούσες», «Ποιος το ξέρει», «Αστέρι, αστεράκι» και «Οι θαλασσιές οι χάντρες».

Η συνεργασία με τον Γιάννη Δαλιανίδη

Η δεκαετία του 1960 σημαδεύτηκε από τη συνεργασία του με τον Γιάννη Δαλιανίδη σε μία σειρά από από κινηματογραφικά μιούζικαλ («Μερικοί το προτιμούν καυτό», «Οι θαλασσιές οι χάντρες», «Γοργόνες και Μάγκες», «Μια κυρία στα μπουζούκια», «Κορίτσια για φίλημα» κ.ά.), που σημείωσαν μεγάλη επιτυχία και σημειώνουν μέχρι σήμερα από τις προβολές τους στη μικρή οθόνη.

Στα τέλη αυτής δεκαετίας, ο Μίμης Πλέσσας στράφηκε προς το έντεχνο λαϊκό τραγούδι. Ο δίσκος του «Ο Δρόμος», που κυκλοφόρησε το 1969 σε στίχους Λευτέρη Παπαδόπουλου, σημείωσε μεγάλη εμπορική και καλλιτεχνική επιτυχία. Με τραγούδια, όπως τα «Ξημερώνει Κυριακή», «Έπεφτε βαθιά σιωπή», «Γέλαγε η Μαρία» και «Το Άγαλμα», κατέχει περίοπτη θέση στην ελληνική δισκογραφία. Με πωλήσεις που ξεπέρασαν τις 50.000 αντίτυπα ήταν ο πρώτος εγχώριος χρυσός δίσκος.

Οι συνεργασίες με σπουδαίους ερμηνευτές

Ο Μίμης Πλέσσας στη μακρόχρονη διαδρομή του ανακάλυψε ή καθιέρωσε με τα τραγούδια του πολλούς γνωστούς τραγουδιστές και ηθοποιούς, όπως τη Ζωή Κουρούκλη, τη Νανά Μούσχουρη, την Τζένη Βάνου, τη Γιοβάννα, τη Μαρινέλλα, τη Ρένα Κουμιώτη, τον Γιάννη Βογιατζή, τον Φώτη Δήμα, τον Γιάννη Πουλόπουλο, τον Τόλη Βοσκόπουλο, τον Στράτο Διονυσίου κ.ά.

Εκτός από τραγούδια, έγραψε έργα για μεγάλες μουσικές φόρμες, όπως τη λαϊκή όπερα «Ζευς», σε λιμπρέτο Γιάννη Καλαμίτση και το ορατόριο «Κοσμάς ο Αιτωλός, ο Άγιος των σκλάβων» σε λιμπρέτο του Ιάκωβου Αυλητή.

Τον Ιανουάριο του 2001 ο τότε Πρόεδρος της Δημοκρατίας, Κωνσταντίνος Στεφανόπουλος, τον τίμησε με τον Χρυσό Σταυρό του Τάγματος του Φοίνικα για την προσφορά του στον πολιτισμό.

Στις 7 Ιουνίου 2024, η Πρόεδρος της Δημοκρατίας Κατερίνα Σακελλαροπούλου τίμησε τον Μίμη Πλέσσα με το παράσημο του Ανώτερου Ταξιάρχη του Τάγματος της Τιμής. Απευθυνόμενη στον σπουδαίο έλληνα μουσικοσυνθέτη έκανε λόγο για έναν «συνθέτη, διευθυντή ορχήστρας και πιανίστα, με διεθνείς διακρίσεις, πρωτοπόρο της τζαζ μουσικής έκφρασης στην Ελλάδα σε μία εποχή που το είδος αντιμετωπιζόταν με επιφύλαξη στη χώρα μας, έχει διανύσει μια λαμπρή πορεία στο τραγούδι, μεταγγίζοντας το ρηξικέλευθο, τολμηρό πνεύμα του σε εξαιρετικές επιτυχίες που έγιναν κλασικές. Πολυγραφότατος συνθέτης για το θέατρο και τον κινηματογράφο, ιδρυτής της ορχήστρας του Εθνικού Ιδρύματος Ραδιοφωνίας το 1957, βραβευμένος σε πολυάριθμα ελληνικά και ξένα φεστιβάλ, πειραματίστηκε με όλα τα μουσικά είδη, διέπρεψε σε διεθνείς διοργανώσεις, τιμήθηκε επανειλημμένα από την πολιτεία και παραμένει ένας ακάματος δημιουργός, πάντοτε στις επάλξεις. Με το παράσημο αυτό, τιμάμε μια προσωπικότητα της ελληνικής μουσικής, που αναγνωρίστηκε και αγαπήθηκε όσο λίγες».

Ο Μίμης Πλέσσας πέθανε στην Αθήνα στις 5 Οκτωβρίου 2024, λίγες ημέρες προτού συμπληρώσει έναν αιώνα ζωής. Ήταν νυμφευμένος με τη Λουκίλα Καρρέρ, με την οποία απέκτησε μία κόρη, την Ελεάνα (γ. 1998). Γιος του από τον δεύτερο γάμο του είναι ο μουσικοσυνθέτης Αντώνης Πλέσσας (γ. 1959).

Το τελευταίο αντίο στον Μίμη Πλέσσα

Σε κλίμα βαθιάς οδύνης έγινε η κηδεία του Μίμη Πλέσσα στις 9 Οκτωβρίου 2024 στο Α' Νεκροταφείο Αθηνών.

Το τελευταίο αντίο στον σπουδαίο μουσικοσυνθέτη είπαν η οικογένειά του, συγγενείς, φίλοι και συνάδελφοι, καθώς και απλοί πολίτες που αγάπησαν τον εμβληματικό καλλιτέχνη με τις αξέχαστες συνθέσεις, αλλά και τον ευγενικό και καλλιεργημένο άνθρωπο που όσοι γνώρισαν μόνο όμορφες ιστορίες είχαν να διηγηθούν. Καλλιτέχνες, όπως οι Αντώνης Ρέμος, Γιώργος Χατζηνάσιος, Γιώργος Κατσαρός, Χρήστος Νικολόπουλος, Γιώργος Περρής, Μπέσυ Αργυράκη, Πασχάλης, Γιώργος Μαργαρίτης, Μαρία Ιωαννίδου, Σοφία Βόσσου, Γιάννης Ζουγανέλης, Τζώρτζια Κεφαλά, Βασίλης Λέκκας, Τάκης Ζαχαράτος, Πέγκυ Ζήνα, Κώστας Μακεδόνας, καθώς και απλός κόσμος αποχαιρέτησαν τον πολυσχιδή και εμπνευσμένο μαέστρο, αλλά και τον δοτικό άνθρωπο που βοηθούσε και ενθάρρυνε απλόχερα τους γύρω του.

Υπό τους ήχους αξέχαστων επιτυχιών του, όπως το «Άγαλμα» και «Θα πιω απόψε το φεγγάρι», η ατμόσφαιρα έγινε ακόμα πιο συγκινητική, ενώ τα λόγια όσων μίλησαν για τον καλλιτέχνη και άνθρωπο Μίμη Πλέσσα πλημμύρισαν το Κοιμητήριο που είχε κατακλυστεί από τον κόσμο ο οποίος παρακολουθούσε την τελετή σιωπηλά -εκτός από τις λίγες στιγμές που ξέσπασε σε χειροκροτήματα ή είπε τη λέξη «Αθάνατος». «Ο Μίμης δεν θα ξεχαστεί ποτέ», «είχε μόνο καλοσύνη προς όλους όσοι τον γνωρίσαμε», «ένα μεγάλο ευχαριστώ για το έργο που μας χάρισες», «θα σε θυμόμαστε με αγάπη», «Μαέστρο σε ευχαριστούμε», «ο Μίμης δεν θα φύγει ποτέ από κοντά μας», ήταν μερικές από τις κουβέντες που είπαν άνθρωποι οι οποίοι είχαν την τύχη να τον γνωρίσουν ή να συνεργαστούν μαζί του.

«Ήταν μια μεγάλη αγκαλιά για εμάς τους ηθοποιούς. Μας αγάπησε πολύ γιατί μας εμπιστεύτηκε τα τραγούδια του», είπε για τον Μίμη Πλέσσα ο Σπύρος Μπιμπίλας, αντιπρόεδρος του Συλλόγου Ελλήνων Ηθοποιών, υπενθυμίζοντας επίσης πως ο μουσικοσυνθέτης ήταν κι ένας υπέροχος ζωγράφος.

«Είναι μεγάλη λύπη, αλλά και χαρά τέτοιες στιγμές του αποχωρισμού να αποχαιρετάς τον άνθρωπό σου μέσα στην αγκαλιά των αγαπημένων σου ... Από τη μεριά μου, το μόνο που μπορώ να κάνω είναι να συνεχίσω να τραγουδάω τα τραγούδια σου ... Θα σε αγαπώ για πάντα», δήλωσε ο Αντώνης Ρέμος. «Εκ μέρους όλων των ερμηνευτών και των ερμηνευτριών, ένα τεράστιο ευχαριστώ για όσα μας δίδαξες. Άφησες τραγούδια για 1.000 ζωές», ανέφερε η τραγουδίστρια Πένυ Ξενάκη. «Όταν τον συνάντησα και είδα τη σπάνια δοτικότητά του, πέρα από το τεράστιο ταλέντο του, αυτό που σφράγισε την οθόνη του μυαλού μου ήταν η πρώτη του φράση που είπε "πώς μπορώ να σε βοηθήσω;'"», θυμήθηκε ο Τάκης Ζαχαράτος.

«Ήταν για μένα μέντορας και δάσκαλος, είχα την τύχη να συναναστραφώ έναν υπέροχο άνθρωπο. Μαέστρο, δάσκαλε, ευχαριστούμε, τα τραγούδια σου θα μείνουν μέσα μας», είπε η τραγουδίστρια Λένα Αλκαίου, εκ μέρους του Οργανισμού ΕΡΑΤΩ. «Ένα μεγάλο ευχαριστώ για όλο το έργο που μας χάρισες. Θα σε θυμόμαστε με αγάπη», είπε ο Τάσος Κατωπόδης, εκ μέρους του ΠΟΘΑ.

Στον επιστήμονα χημικό, «που έχουν ως πρότυπο χιλιάδες προπτυχιακοί και μεταπτυχιακοί φοιτητές», αναφέρθηκε ο Γιάννης Ματσούκας, δρ. χημικός, ενώ για τον άνθρωπο και καλλιτέχνη μίλησαν κι άλλοι εκπρόσωποι των καλλιτεχνών και της Πολιτείας.

«Σας ευχαριστώ όλους εσάς που ήσασταν εδώ» είπε η Λουκίλα Καρρέρ στο τελευταίο «αντίο» στον σύζυγό της Μίμη Πλέσσα, σημειώνοντας μεταξύ άλλων πως «το πολυτιμότερο βραβείο όπως έλεγε και ο Μίμης είναι η αγάπη του κόσμου».

Στην κηδεία παρέστησαν επίσης εκπρόσωποι του πολιτικού κόσμου, όπως ο υπουργός Οικονομικών Κωστής Χατζηδάκης, η Άντζελα Γκερέκου, ηθοποιός και πρόεδρος του ΕΟΤ, ο Νίκος Παπαθανάσης, αναπληρωτής υπουργός Εθνικής Οικονομίας και Οικονομικών, ο Χάρης Θεοχάρης, υφυπουργός Οικονομικών και ο βουλευτής της ΝΔ Νίκος Μηταράκης, καθώς και του αθλητισμού, όπως ο Μίμης Δομάζος. Στεφάνια απέστειλαν, μεταξύ άλλων, η Χάρις Αλεξίου, οι Εκδόσεις ΜΙΝΩΑΣ, η οικογένεια Κορκολή, η Ένωση Τραγουδιστών Ελλάδας, το Ίδρυμα Ευγενίδου, η οικογένεια Βίρβου, ο Δημήτρης Αβραμόπουλος, η οικογένεια Γ. Καραγιάννη, ο Γιώργος Μαργαρίτης, ο Γιώργος Κατσαρός, η Ζωή Ράπτη, υφυπουργός Ανάπτυξης, ο Κωνσταντίνος Αργυρός, ο Κώστας Μαρτάκης, ο Δημήτρης και η Σοφία Εφραίμογλου, η Σοφία Βόσσου, η δήμαρχος Ραφήνας - Πικερμίου Δήμητρα Τσεβά, η οικογένεια του Γιάννη Πουλόπουλου και άλλοι.