"Η κάμερα δεν ψεύδεται ποτέ" λένε κάποιοι, κάτι που μάλλον δεν ισχύει. Ακόμη και πριν από τους υπολογιστές, η πραγματικότητα μπορούσε να αλλάξει, χωρίς την ευκολία ενός κλικ του ποντικιού. Από τη στιγμή που εμφανίστηκε η φωτογραφία, υπήρξε μια ευκαιρία και ο κόσμος βρήκε τον τρόπο να χρησιμοποιήσει αυτή τη νέα τεχνολογία ώστε να εξαπατάει τους άλλους για διασκέδαση και κέρδος.
Δείτε μερικά αγαπημένα φωτογραφικά κόλπα του 19ου και των αρχών του 20ου αιώνα.
Φωτογραφία πνευμάτων
Το 1862, ένας χαράκτης κοσμημάτων στη Βοστώνη ονόματι William H. Mumler "ανακάλυψε" την ικανότητά του να φωτογραφίζει πνεύματα νεκρών ανθρώπων. Χάρη στην άνοδο του Πνευματισμού -ένα θρησκευτικό κίνημα που είχε ως βάση την πεποίθηση ότι οι νεκροί επικοινωνούν με τους ζωντανούς- και του πολλούς θανάτους του Εμφυλίου Πολέμου των ΗΠΑ, ο Mumler βρήκε σύντομα υψηλή ζήτηση για το "ταλέντο" του. Οι πελάτες του πήγαιναν στο στούντιό του για να φωτογραφηθούν και όταν αναπτύσσονταν το πορτρέτο, ο πελάτης είχε μια φωτογραφία με το πνεύμα κάποιου αποθανόντος συγγενή, φίλου ή άλλο πρόσωπο με το οποίο είχε κάποια ισχυρή σχέση. Ακόμα και πνεύματα νεκρών διάσημων ανθρώπων, όπως ο Μπετόβεν, έχουν αποτυπωθεί σε τέτοιες φωτογραφίες, ενώ πελάτες του υπήρξαν και πολλοί επιφανείς.
Ο Mumler κατηγορήθηκε για απάτη από την Πολιτεία της Νέας Υόρκης το 1869 και η δίκη του ήταν καλύφτηκε από τα πρωτοσέλιδα των εφημερίδων και από τα περιοδικά σε όλη τη χώρα, καταστρέφοντας σε μεγάλο βαθμό τη φήμη του, αν και τελικά αθωώθηκε. Αλλά μέχρι τη στιγμή της δίκης του Mumler, εμφανίστηκαν και άλλοι "φωτογράφοι πνευμάτων" στις ΗΠΑ και την Ευρώπη. Η πρακτική διατήρησε τους πιστούς της μέχρι τα μέσα της δεκαετίας του 1920 και βίωσε νέα δημοτικότητα μετά τον Β' Παγκόσμιο Πόλεμο.
Διπλασιασμός (ή τριπλασιασμός, τετραπλασιασμός, κλπ)
Ένα από τα πιο απλά και δημοφιλή φωτογραφικά κόλπα από τον 19ο αιώνα ήταν το πορτρέτο Doppelgänger (ή doppelga(e)nger. Στους μύθους και τη λαογραφία, Doppelgänger είναι κάποιος που μοιάζει ή είναι σωσίας κάποιου ζωντανού, μερικές φορές απεικονίζεται ως παραφυσικό φαινόμενο, και συνήθως θεωρείται προάγγελος κακής τύχης. Σε άλλες παραδόσεις και ιστορίες, αναγνωρίζεται ως κάποιος κακός δίδυμος). Οι φωτογράφοι, με τη χρήση πολλαπλών αρνητικών, εμφάνιζαν το ίδιο πρόσωπο πολλές φορές σε μία μόνο φωτογραφία, κάτι που ήταν χρονοβόρο. Οι περισσότεροι φωτογράφοι χρησιμοποιούσαν ένα αντιγραφικό -μια συσκευή που επέτρεπε στο ένα τμήμα του αρνητικού να εκτεθεί ενώ το υπόλοιπο παρέμενε μη εκτεθειμένο. Αυτή η τεχνική συχνά άφηνε μια αποκαλυπτική κάθετη γραμμή κατά μήκος του κέντρου της εικόνας, μια ασαφής λωρίδα που χωρίζει τις δύο εκθέσεις.
Οι καθρέφτες ήταν καλό μέσο για να επαναληφθεί ένα πρόσωπο σε μια φωτογραφία. Στην φωτογραφία, έχει χρησιμοποιηθεί ένα σετ δύο καθρεφτών σε γωνία 75 μοιρών
Αποκεφαλισμός
Οι άνθρωποι της Βικτοριανής αλλά και Εδουαρδιανής εποχής ήταν ενθουσιασμένοι με τους ψεύτικους αποκεφαλισμούς, μάλλον λόγω των μάγων που έδιναν παραστάσεις.
Δίνοντας παραστάσεις στην Αυστραλία το 1863, ο Βρετανικό μάγος DR H.S. Lynn χρησιμοποίησε την παραπάνω φωτογραφία για να διαφημίσει την ψευδαίσθηση ότι έχασε το κεφάλι του. Πέτυχε αυτή την ψευδαίσθηση αφού στήθηκε μπροστά από μαύρο φόντο και καλύπτοντας με μαύρο ύφασμα ό,τι ήθελε να φαίνεται αόρατο για το ακροατήριο. Αυτή η τεχνική έπιασε και στις παραστάσεις. Οι φωτογραφίες μπροστά από μαύρο φόντο έγινε στα 1890 η καλύτερη μέθοδος για την παραγωγή πολλών φωτογραφικών κόλπων, όπως και οι αποκεφαλισμοί.
Δικέφαλα πορτραίτα
Τα δικέφαλα πορτραίτα μπορούσαν να δημιουργηθούν εύκολα με τη χρήση ενός οργάνου αναπαραγωγής. Κάποιοι πουλούσαν μια φωτογραφική μηχανή με ενσωματωμένο μηχάνημα αναπαραγωγής, διαφήμιση της οποίας φαίνεται πάνω.
Άτομο σε μπουκάλι
"Ένα από τα πιο διασκεδαστικά κόλπα είναι η φωτογραφία ενός μπουκαλιού μέσα στο οποίο υπάρχει ένα ανθρώπινο ον", έγραφε ο αρθρογράφος Richard Penlake το 1909 και δεν ήταν ο μόνος που το πίστευε αυτό. Το 1897, ένα βιβλίο για την μαγεία και τις φωτογραφικές αυταπάτες έδειχνε τον τρόπο πώς μπορεί να επιτευχθεί αυτό που ο συγγραφέας ονόμαζε "η πιο περίεργη ψευδαίσθηση απ' όλες". Έπρεπε να γίνει διπλή έκθεση ενός αρνητικού, μία με το με το πρόσωπο και μια το μπουκάλι, μπροστά από μαύρο φόντο.
Αγάλματα
Μια περίεργη τάση ήταν η μετατροπή κάποιου -με χάραξη και ρετούς στο αρνητικό- σε άγαλμα. Τα μαλλιά και το πρόσωπο έπρεπε να είναι σκονισμένα. Το υποκείμενο έπρεπε να φωτογραφηθεί πίσω από ένα βάθρο ή ένα κομμάτι χαρτονιού ζωγραφισμένο ώστε να μοιάζει με βάθρο. Εναλλακτικά, ο φωτογράφος μπορούσε χρησιμοποιήσει ένα αρνητικό με ένα βάθρο πάνω από το αρνητικό του προσώπου. Έπειτα, έξυνε τα ανεπιθύμητα τμήματα της εικόνας.
Πορτραίτο σαν μούμια
Στα τέλη του 19ου αιώνα, οι Ευρωπαίοι φωτογράφοι που ζούσαν στο Κάιρο άρχισαν να δημιουργούν καινοτόμα πορτρέτα που μόνο το πρόσωπο του φωτογραφιζόμενου φαινόταν ενώ το σώμα του ήταν σε σαρκοφάγο. Οι φωτογραφίες σαν μούμια θεωρούνταν χαριτωμένες και κατάλληλο αναμνηστικό ύστερα από ένα ταξίδι στην Αίγυπτο.
Σύμφωνα με βρετανικά και αμερικανικά μέσα ενημέρωσης, οι φωτογράφοι στο Κάιρο χρησιμοποιούσαν πραγματικές σαρκοφάγους για να δημιουργήσουν αυτά τα πορτραίτα, αν και κάποιοι χρησιμοποιούσαν αντίγραφα. Δημοφιλή ήταν και τα μοντέλα με τη σφίγγα.
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου