Ο Walter Dymock δεν ήθελε να πηδήξει από το παράθυρο του δεύτερου ορόφου του υπνοδωματίου του. Ήταν διστακτικός, δεν είχε χάσει τα μυαλά του. Όμως, μια ήσυχη νύχτα του Οκτώβρη του 1923, λίγο αφότου είχε χωθεί στο κρεβάτι του, κάτι ράγισε μέσα του. Σαν δαιμονισμένος, σηκώθηκε ψάχνοντας στο σκοτάδι, άνοιξε το παράθυρό του και πήδηξε στον κήπο του. Ώρες αργότερα, τον ανακάλυψε να κείτεται στο χώμα και να αναπνέει ακόμα ένας περαστικός, οπότε και μεταφέρθηκε εσπευσμένα σε νοσοκομείο.
Ο Dymock δεν ήταν ο μοναδικός που συμπεριφέρονταν έτσι. Το ίδιο συνέβαινε με πολλούς από τους συναδέλφους του. Όπως για παράδειγμα ο William McSweeney, ο οποίος ένα βράδυ την ίδια εβδομάδα, είχε φτάσει στο σπίτι νιώθοντας άρρωστος. Με την ανατολή του ηλίου, χειρονομούσε και χτυπούσε τον αέρα. Η οικογένειά του φώναξε την αστυνομία για βοήθεια -χρειάστηκαν τέσσερις άνδρες για να του βάλουν ζουρλομανδύα. Πήγαινε στο νοσοκομείο με τον συνάδελφό του William Kresge, ο οποίος, μέσα σε τέσσερις εβδομάδες, είχε χάσει μυστηριωδώς 22 κιλά. Λίγα μίλια μακριά, ο Herbert Fuson είχε χάσει επίσης τον έλεγχο της πραγματικότητας και φορούσε επίσης ζουρλομανδύα. Η πιο ανησυχητική περίπτωση, ωστόσο, ανήκε στον Ernest Oelgert, ο οποίος, εν ώρα εργασίας, παραπονέθηκε ότι τον έπιασε παραλήρημα και είχε τρέμουλο και τρομακτικές παραισθήσεις. "Μου επιτίθενται τρεις ταυτόχρονα!", ούρλιαξε. Όμως κανείς δεν ήταν εκεί. Μια μέρα αργότερα, ο Oelgert ήταν νεκρός. Οι γιατροί που εξέτασαν το σώμα του παρατήρησαν παράξενα σφαιρίδια αερίου να αφρίζουν από τον ιστό του. Οι φυσαλίδες "συνέχισαν να ξεφεύγουν για ώρες μετά τον θάνατό του".
"ΠΑΡΑΞΕΝΗ ΒΕΝΖΙΝΗ ΣΚΟΤΩΝΕΙ ΕΝΑΝ, ΚΑΝΕΙ ΤΡΕΛΟΥΣ ΑΛΛΟΥΣ ΤΕΣΣΕΡΙΣ", ούρλιαζαν οι New York Times. Οι τίτλοι συνέχισαν καθώς, ένας-ένας, άλλοι τέσσερις άνδρες πέθαναν. Μέσα σε μια εβδομάδα, τα νοσοκομεία της περιοχής είχαν 36 ακόμη ασθενείς με παρόμοια συμπτώματα.
Και οι 41 ασθενείς είχαν ένα κοινό. Εργάζονταν σε ένα πειραματικό διυλιστήριο στο Bayway του Νιου Τζέρσι, το οποίο παρήγαγε τετρααιθυλομόλυβδο, ένα πρόσθετο βενζίνης που ενίσχυε την ισχύ των κινητήρων αυτοκινήτων. Ο χώρος εργασίας τους, τον οποίο διαχειριζόταν η Standard Oil του Νιου Τζέρσι, είχε τη φήμη ότι άλλαζε τα μυαλά των ανθρώπων. Οι εργάτες στο εργοστάσιο αστειεύονταν ότι εργάζονταν σε ένα "άχρηστο κτίριο βενζίνης". Όταν τους έβαζαν στο δάπεδο του τετρααιθυλίου, κορόιδευαν ο ένας τον άλλον με αστείους αποχαιρετισμούς και "ανέκδοτα με νεκροθάφτες".
Δεν ήξεραν ότι, σε ένα άλλο εργοστάσιο μολύβδου τετρααιθυλίου στο Ντέιτον του Οχάιο, οι εργαζόμενοι είχαν επίσης τρελαθεί. Οι κάτοικοι του Οχάιο ανέφεραν ότι ένιωθαν έντομα να στριφογυρίζουν πάνω στο δέρμα τους. Κάποιος είπε ότι είδε "την ταπετσαρία να μετατρέπετε σε σμήνη μυγών". Τουλάχιστον δύο από αυτούς πέθαναν και περισσότεροι από 60 άλλους αρρώστησαν, αλλά οι εφημερίδες δεν το ανέφεραν ποτέ.
Αυτήν την φορά όμως, ο Τύπος όρμησε. Οι εφημερίδες συλλογίστηκαν τι έκανε την "κακό βενζίνη" τόσο θανατηφόρα. Ένας γιατρός υπέθεσε ότι το ανθρώπινο σώμα μετατρέπει τον τετρααιθυλο μόλυβδο σε αλκοόλη, με αποτέλεσμα την υπερβολική δόση. Ένας αξιωματούχος της Standard Oil υποστήριξε την αθωότητα της βενζίνης λέγοντας, "Αυτοί οι άνδρες τρελάθηκαν μάλλον επειδή δούλεψαν πολύ σκληρά".
Ωστόσο, ένας ειδικός, είδε πέρα από τις εικασίες. Ο ταξίαρχος Amos O. Fries, ο αρχηγός της Υπηρεσίας Χημικού Πολέμου του Στρατού, γνώριζε τα πάντα για τον τετρααιθυλομόλυβδο. Ο στρατός το είχε επιλέξει ως όπλο φυσικού αερίου, είπε στους Times. Ο δολοφόνος ήταν προφανής, ήταν ο μόλυβδος.
Εν τω μεταξύ, χίλια μίλια δυτικά, στα λιβάδια και τις φάρμες της κεντρικής Άιοβα, έπαιζε ένα 2χρονο αγόρι ονόματι Κλερ Πάτερσον (Clair Patterson). Στην πόλη δεν υπήρχαν αυτοκίνητα. Μόλις εκατό παιδιά πήγαιναν στο σχολείο του. Ένα κανονικό Σαββατοκύριακο συνεπαγόταν βόλτα στο δάσος με φίλους, χωρίς την επίβλεψη ενηλίκου, ψάρεμα, κυνήγι σκίουρων και κατασκήνωση κατά μήκος του ποταμού Σκανκ. Οι περιπέτειες του κίνησαν μια περιέργεια για τον φυσικό κόσμο, μια περιέργεια που η μητέρα του τροφοδότησε μια μέρα αγοράζοντας του ένα σετ χημείας, οπότε, εκείνος άρχισε να ανακατεύει χημικά στο υπόγειό του, άρχισε να διαβάζει το βιβλίο χημείας του θείου του και, μέχρι την όγδοη δημοτικού, εκπαίδευε τους δασκάλους του στις Φυσικές Επιστήμες.
Κατά τη διάρκεια αυτών των ετών, ο Πάτερσον έτρεφε ένα πάθος για την επιστήμη που τελικά θα συνέδεε τη μοίρα του με τους θανάτους των πέντε ανδρών στο Νιου Τζέρσι. Ευτυχώς για τον κόσμο, το παιδί που περιπλανιόταν ελεύθερα στα δάση της Άιοβα συνέχισε για να χαράξει το δικό του επιτυχημένο μονοπάτι ως ενήλικας. Ο Πάτερσον θα έσωζε τους ωκεανούς, τον αέρα και το μυαλό μας από την μεγαλύτερη μαζική δηλητηρίαση στην ανθρώπινη ιστορία.
Η τραγωδία ξεκίνησε στα εργοστάσια στο Bayway του Νιου Τζέρσι και ο Πάτερσον θα ασχολούνταν σε όλη του την ζωή για να την σταματήσει.
Ο Κλερ Πάτερσον
Το 1944, Αμερικανοί επιστήμονες αγωνίστηκαν για να τελειώσουν την ατομική βόμβα. Ο Πάτερσον, στα 20 του τότε και οπλισμένος με μεταπτυχιακό στη χημεία, συγκαταλεγόταν μεταξύ των πολλών νεαρών επιστημόνων που είχαν διοριστεί σε μια μυστική εγκατάσταση πυρηνικής παραγωγής στο Oak Ridge του Τενεσί.
Ψηλός, αδύνατος και αθλητικός, ήταν ένα παιδί θαύμα της χημείας που είχε κερδίσει το μάστερ του σε μόλις εννέα μήνες. Τα ταλέντα του στο εργαστήριο έπεισαν ένα στρατιωτικό συμβούλιο να του απαγορεύσει την κατάταξή του στον στρατό καθώς, το πεδίο της μάχης του, επέμεναν, θα ήταν το εργαστήριο και όπλο του το φασματόμετρο μάζας.
Το φασματόμετρο μάζας είναι σαν μια ατομική μηχανή διαλογής. Διαχωρίζει ισότοπα (άτομα με μοναδικό αριθμό νετρονίων) και είναι αρκετά ευαίσθητο στο να δείχνει τη διαφορά. Η δουλειά του Πάτερσον ήταν να τα χωρίσει.
"Το ισότοπο του ουρανίου που ήθελε [ο στρατός] ήταν το ουράνιο-235, από το οποίο έφτιαξαν την πυρηνική βόμβα", είπε ο Πάτερσον σε μια συνέντευξη το 1995. "Αλλά το 99,9% του αρχικού ουρανίου ήταν ουράνιο-238, και δε θα μπορούσαν να φτιάξουν μια βόμβα από αυτό… μπορούσαν να διαχωριστούν με τη χρήση ενός φασματόμετρου μάζας".
Τα μηχανήματα στο Oak Ridge καταλάμβαναν όλο το δωμάτιο. Οι μαγνήτες ήταν "σαν στίβος", ανέφερε ο ίδιος. "Είχαν μικρά κουτιά συλλογής... Έτσι, μπορούσες να πάρεις ένα μάτσο από αυτά τα πράγματα και να τα βάλεις μέσα, και μετά όταν τα έβγαζες, είχες το εμπλουτισμένο 235 σε ένα κουτί".
Τον Αύγουστο του '45, οι ΗΠΑ έριξαν μέρος αυτού του εμπλουτισμένου ουρανίου στη Χιροσίμα και το Ναγκασάκι, σκοτώνοντας πάνω από 105.000 ανθρώπους και 6 ημέρες αργότερα, η Ιαπωνία παραδόθηκε. Ο Πάτερσον τρομοκρατήθηκε.
Μετά τον πόλεμο, επέστρεψε στην πολιτική ζωή ως φοιτητής Ph.D. στο Πανεπιστήμιο του Σικάγο. Συνέχισε να εργάζεται με φασματόμετρα μάζας, αλλά δε θα χρησιμοποιούσε πλέον την τεχνολογία για να φέρει τον πλανήτη πιο κοντά στο τέλος του. Αντίθετα, θα το χρησιμοποιούσε για να ανακαλύψει την Αρχή του Χρόνου.
Τύπος φασματόμετρου μάζας, σε εργοστάσιο στο Oak Ridge του Τενεσί
Για χιλιετίες, η ηλικία της Γης έχει προκαλέσει εικασίες. Τον 3ο αιώνα, ο Ιούλιος Αφρικανός, ένας Λίβυος ειδωλολάτρης που έγινε Χριστιανός, συνέταξε εβραϊκά, ελληνικά, αιγυπτιακά και περσικά κείμενα για να γράψει μια από τις πρώτες χρονολογίες της παγκόσμιας ιστορίας, υπολογίζοντας τη διάρκεια ζωής Βιβλικών πατριαρχών όπως ο Αδάμ (930 χρόνια) και τον Αβραάμ (175 χρόνια) και τα ταίριαξε με ιστορικά γεγονότα. Ο Ιούλιος συμπέρανε ότι η Γη ήταν ηλικίας περίπου 5.720 χρόνων, μια εκτίμηση που έμεινε στη Δύση για 15 αιώνες.
Οι πρώτες αναλαμπές του Διαφωτισμού γκρέμισαν αυτόν τον αριθμό, ο οποίος τελικά διογκώθηκε από χιλιάδες, σε εκατομμύρια, σε δισεκατομμύρια. Όταν ο Πάτερσον μπήκε στην πανεπιστημιούπολη του Σικάγο, οι επιστήμονες προσδιόρισαν την ηλικία της Γης στα 3,3 δισεκατομμύρια χρόνια. Ωστόσο, μια αύρα μυστηρίου και αβεβαιότητας εξακολουθούσε να περιβάλλει τον αριθμό.
Μετά από χρόνια εργασίας σε στρατιωτικά project, οι ερευνητές στο Πανεπιστήμιο του Σικάγο ήθελαν να κάνουν ξανά επιστήμη για χάρη της επιστήμης. Το πανεπιστήμιο φιλοξένησε τα πιο διάσημα μυαλά της επιστήμης. Τον πρωτοπόρο της χρονολόγησης με άνθρακα Γουίλαρντ Λίμπι, τον Χάρολντ Γιούρυ, ο οποίος αργότερα ταρακούνησε την κατανόησή μας για την προέλευση της ζωής, και τον σύμβουλο του Πάτερσον, Χάρισον Μπράουν. Ο Μπράουν δεν ήταν τεμπέλης. Πυρηνικός χημικός με όρεξη για Μεγάλες Ερωτήσεις, του άρεσε, μαζί με τους με τους αποφοίτους του, "να ασχολείται με την πρωτογνώσης", ανέφερε ο Πάτερσον.
Ο Μπράουν σκέφτηκε νέες χρήσεις για τα ισότοπα ουρανίου. Με την πάροδο του χρόνου, αυτά τα ισότοπα διασπώνται σε άτομα μολύβδου. Η διαδικασία -η ραδιενεργή διάσπαση- διαρκεί εκατομμύρια χρόνια, αλλά συμβαίνει πάντα με σταθερό ρυθμό. Τα ισότοπα ουρανίου είναι βασικά ατομικά ρολόγια. Ο Μπράουν ήξερε ότι αν κάποιος ξεχώριζε την αναλογία ουρανίου προς μόλυβδο μέσα σε έναν παλιό βράχο, θα μπορούσε να μάθει την ηλικία του.
Αυτό περιελάμβανε την ηλικία και της ίδιας της Γης.
Ο Μπράουν επεξεργάστηκε μια μαθηματική εξίσωση για να καθορίσει την ηλικία της Γης, αλλά, για να την λύσει, χρειάστηκε να αναλύσει δείγματα πετρωμάτων 1000 φορές μικρότερα απ' ό,τι είχε μετρήσει ποτέ κανείς. Χρειαζόταν έναν προστατευόμενο, κάποιον έμπειρο με ένα φασματόμετρο μάζας και το ουράνιο. Έτσι, μια μέρα, κάλεσε τον Πάτερσον στο γραφείο του.
"Αυτό που πρόκειται να κάνουμε είναι να μάθουμε πώς να μετράμε τις γεωλογικές ηλικίες ενός κοινού ορυκτού που είναι περίπου το μέγεθος μιας κεφαλής μιας καρφίτσας", του εξήγησε. "Μετράς την ισοτοπική του σύνθεση και την κολλάς στην εξίσωση… Και θα γίνεις διάσημος, γιατί θα έχεις μετρήσει την ηλικία της Γης".
Ο Πάτερσον το σκέφτηκε. "Καλά, θα το κάνω".
Ο Μπράουν χαμογέλασε. "Θα είναι πανεύκολο, Πάτερσον".
Το να λύσει κάποιος μια από τις παλαιότερες ερωτήσεις της ανθρωπότητας, δεν ήταν "πανεύκολο", αλλά ο Μπράουν ωραιοποιούσε τα πράγματα. Ο Πάτερσον μαζί με τον Τζορτζ Τίλτον, έναν άλλο μεταπτυχιακό φοιτητή, ανέλυσαν πέτρες με γνωστή ηλικία για δοκιμή. Θέλοντας να διασφαλίσει ότι η φόρμουλα του Μπράουν -και οι μέθοδοί τους- ήταν σωστές, το δίδυμο ξεκίνησε κάθε πείραμα με την ίδια ρουτίνα. Πρώτα θα συνέθλιβαν τον γρανίτη και μετά ο Τίλτον θα μετρούσε το ουράνιο, καθώς ο Πάτερσον θα χειριζόταν το μόλυβδο.
Τα νούμερα όμως ήταν πάντα χαζά. "Ξέραμε ποια θα έπρεπε να είναι η ποσότητα του μολύβδου, γιατί γνωρίζαμε την ηλικία του βράχου από τον οποίο προήλθε", είπε ο Πάτερσον.
Τους έσωσε μια αναλαμπή του Τίλτον όταν συνειδητοποίησε ότι το ίδιο το εργαστήριο μπορεί να μολύνει τα δείγματα. Το ουράνιο είχε δοκιμαστεί και εκεί προηγουμένως, και ίσως μικροσκοπικά ίχνη του στοιχείου παρέμειναν στον αέρα, αλλάζοντας τα δεδομένα τους. Ο Τίλτον μετακόμισε σε ένα παρθένο εργαστήριο και όταν προσπάθησε ξανά, οι αριθμοί ήταν πεντακάθαροι.
Ο Πάτερσον σκέφτηκε ότι είχε το ίδιο πρόβλημα. Προσπάθησε να αφαιρέσει τη μόλυνση από μόλυβδο από τα δείγματά του. Έτριψε τα γυάλινα σκεύη του και χρησιμοποίησε απεσταγμένο νερό, όμως ο μόλυβδος ήταν πάρα πολύς. Δοκίμασε ακόμη και άδεια δείγματα που, εξ όσων γνώριζε, δεν περιείχαν καθόλου μόλυβδο. Ο μόλυβδος εξακολουθούσε να εμφανίζεται.
"Υπήρχε μόλυβδος εκεί που δεν έπρεπε να υπάρχει", ανέφερε. "Περισσότερος απ' ό,τι έπρεπε να είναι. Από πού προέρχεται;".
Ξεκίνησε ως μια προσπάθεια για να σωθούν ζωές.
Το 1908, το αυτοκίνητο μιας γυναίκας σταμάτησε σε μια γέφυρα στο Ντιτρόιτ του Μίσιγκαν. Εκείνες τις μέρες, τα αυτοκίνητα δεν εκκινούσαν με το γύρισμα του κλειδιού. Οι οδηγοί έπρεπε να βγουν έξω και να στρίψουν χειροκίνητα με στρόφαλο τον κινητήρα. Όταν, λοιπόν, κάποιος είδε τη γυναίκα να έχει ακινητοποιηθεί, προσφέρθηκε ευγενικά να την βοηθήσει. Καθώς γυρνούσε το στρόφαλο, ο κινητήρας ζωντάνεψε και το στρόφαλο τον χτύπησε στο σαγόνι και του το έσπασε. Μέρες αργότερα, πέθανε.
Ο άνδρας ήταν ο Byron Carter, γνωστός κατασκευαστής αυτοκινήτων και προσωπικός φίλος του ιδρυτή της Cadillac, Henry M. Leland. Ο Leland ταραγμένος από την είδηση δεσμεύτηκε ότι η εταιρεία του θα κατασκευάσει ένα ασφαλέστερο αυτοκίνητο χωρίς στρόφαλο. Κάλεσε τον εφευρέτη Charles Kettering να φτιάξει την 1912 Cadillac, η οποία θα διέθετε τέσσερις κομψούς κυλίνδρους, τελική ταχύτητα 45 mph, μια πρόσφατα εφευρεθείσα αυτόματη μίζα ... και έναν πραγματικά εκκωφαντικό κινητήρα.Το αυτοκίνητο χωρίς στρόφαλο είχε ένα νέο πρόβλημα: το χτύπημα του κινητήρα.
Όταν οι θύλακες αέρα και καυσίμου εκραγούν πρόωρα μέσα σε έναν κινητήρα εσωτερικής καύσης, ακούγεται ένα θορυβώδες "πινγκ" που, όχι μόνο τορπιλίζει τα τύμπανα των αυτιών μας, αλλά εμποδίζει και τον κινητήρα να λειτουργεί πλήρως. Αυτό είναι το χτύπημα του κινητήρα. Με το Ford Model-T να ξεπερνάει σε πωλήσεις την Cadillac, ο Kettering ήθελε να το σταματήσει.
Το 1916, ο Kettering μαζί με τον νεαρό επιστήμονα ονόματι Thomas Midgley Jr., συγκέντρωσαν μια ομάδα για να ψάξουν για ένα πρόσθετο βενζίνης ώστε να σιγήσουν τον θόρυβο. Πρόσθεσαν εκατοντάδες -πιθανώς χιλιάδες- ουσίες στην βενζίνη, χωρίς καλά αποτελέσματα. Ακόμα και ο Φορντ συμμετείχε την διαδικασία με ένα παρασκεύασμα που ονόμασε "H. Ford’s Knock-knocker" -τα αποτελέσματα των δοκιμών ήταν απογοητευτικά.
Το 1921, έγινε μια σημαντική ανακάλυψη με το τελλούριο, ένα στοιχείο που μείωνε το χτύπημα και -όπως περιγράφει ο ιστορικός Joseph C. Robert- μύριζε σαν το ντουλάπι του γυμναστηρίου του Σατανά. "Δεν υπάρχει περίπτωση να την ξεφορτωθούμε", είπε ο Midgley. "Ήταν τόσο δυνατή που ακόμα και αν άλλαζες ρούχα και έκανες μπάνιο στο τέλος της ημέρας, μύριζες σαν σταθμός εκπομπής τελλουρίου". Η μυρωδιά ήταν τόσο έντονη που η σύζυγος του Midgley τον έβαλε να κοιμάται στο υπόγειο για επτά μήνες. Όταν η Chevrolet κατασκεύασε ένα δοκιμαστικό αυτοκίνητο που λειτουργούσε με καύσιμο τελλουρίου, οι μηχανικοί του έδωσαν το παρατσούκλι "The Goat", εν μέρει επειδή σκαρφάλωνε στα βουνά και εν μέρει επειδή η εξάτμιση... ανέδυε ένα άρωμα που θύμιζε το πίσω μέρος του μηρυκαστικού...
Η έρευνα συνεχίστηκε μέχρι τις 9 Δεκεμβρίου του 1921, όταν η ομάδα του Midgley έριψε τετρααιθυλομόλυβδο σε μια μηχανή που είχαν γεμίσει με κηροζίνη.
Το χτύπημα σώπασε και ο κινητήρας απλά "γουργούρισε". Οι επιστήμονες χάρηκαν.
Η βενζίνη με μόλυβδο υποσχόταν όλα όσα ήλπιζαν οι Kettering και Midgley. Ήταν άφθονο, ήταν φτηνό και δε μύριζε. Ο όμιλος διέθεσε το προϊόν ως βενζίνη "Ethyl" -παραλείποντας σκόπιμα οποιαδήποτε αναφορά της λέξης μόλυβδος. Η General Motors και η Standard Oil του Νιου Τζέρσι ξεκίνησαν μια νέα εταιρεία, την Ethyl Corporation, για να την παράγουν.
Τον Φεβρουάριο του 1923, ένας υπάλληλος βενζινάδικου στο Ντέιτον του Οχάιο, έβαλε μια ελάχιστη ποσότητα τετρααιθυλομόλυβδο στο ντεπόζιτο ενός οχήματος, καταγράφοντας την πρώτη πώληση βενζίνης με μόλυβδο. Μήνες αργότερα, κάποιοι λίγοι οδηγοί αγώνων που αγωνίστηκαν στο Indianapolis 500 δοκίμασαν βενζίνη με μόλυβδο και πήραν την πρώτη, τη δεύτερη και την τρίτη θέση. Διαδόθηκε η είδηση ότι ένα θαυματουργό υγρό έκανε τους κινητήρες των αυτοκινήτων πιο δυνατούς, πιο γρήγορους και πιο αθόρυβους.
Καθώς η καινούργια βενζίνη βγήκε στην αγορά και ο ενθουσιασμός αυξανόταν, ο Midgley αποσύρθηκε στην Φλόριντα.
Ήταν άρρωστος. Η θερμοκρασία του σώματός του συνέχιζε να πέφτει. "Πρέπει να το ξεπεράσω αυτό, διαφορετικά σύντομα θα καταταγώ στα ψυχρόαιμα ερπετά", είπε αστειευόμενος σε έναν συνάδελφό του. Ήλπιζε ότι μερικές εβδομάδες σε θερμότερα κλίματα θα έλυνε το πρόβλημα, αλλά, ένα μήνα αργότερα, όταν επέστρεψε στο σπίτι του, το σώμα του δεν μπορούσε να διατηρήσει κανονική θερμοκρασία. Είχε δηλητηριαστεί από τον μόλυβδο.
Ο μόλυβδος αρρωσταίνει τους ανθρώπους επειδή το σώμα τον μπερδεύει με το ασβέστιο. Το πιο άφθονο μεταλλικό στοιχείο στο ανθρώπινο σώμα, το ασβέστιο, βοηθά στην επίβλεψη της αρτηριακής πίεσης, της λειτουργίας των αιμοφόρων αγγείων, των μυϊκών συσπάσεων και της ανάπτυξης των κυττάρων ("διατηρεί τα οστά γερά", όπως μας λένε για το γάλα). Στον εγκέφαλο, τα ιόντα ασβεστίου αναπηδούν μεταξύ των νευρώνων για να βοηθήσουν τις συνάψεις να διατηρηθούν σε λειτουργία. Όταν όμως το σώμα απορροφά μόλυβδο, το τοξικό μέταλλο αντικαθιστά το ασβέστιο και αρχίζει να κάνει κακώς αυτές τις λειτουργίες -αν όχι καθόλου.
Οι συνέπειες μπορεί να είναι τρομακτικές. Ο μόλυβδος παρεμβαίνει στα αντιοξειδωτικά του σώματος, καταστρέφοντας το DNA και σκοτώνοντας νευρώνες. Οι νευροδιαβιβαστές του εγκεφάλου σταματούν να μεταδίδουν μηνύματα και αρχίζουν να δολοφονούν νευρικά κύτταρα. Ο μόλυβδος αναστέλλει την ανάπτυξη του εγκεφάλου εμποδίζοντας τη διαδικασία των συνάψεων, αυξάνοντας τον κίνδυνο μαθησιακών δυσκολιών. Επίσης, αποδυναμώνει τον αιματοεγκεφαλικό φραγμό, μια προστατευτική επένδυση στο κρανίο μας που εμποδίζει τους μικροσκοπικούς ιούς να διεισδύσουν στον εγκέφαλο, το αποτέλεσμα του οποίου μπορεί να μειώσει το IQ και ακόμη και να προκαλέσει θάνατο. Η δηλητηρίαση από μόλυβδο σπάνια γίνεται αντιληπτή εγκαίρως. Το στοιχείο εξασθενεί τον εγκέφαλο τόσο αργά που οποιαδήποτε βλάβη συνήθως περνά απαρατήρητη, μέχρι που τελικά είναι πολύ αργά.
Ωστόσο, η δηλητηρίαση από καθαρό τετρααιθυλικό μόλυβδο λειτουργεί διαφορετικά καθώς γίνεται γρήγορα. Αν ρίξουμε ελάχιστα κουταλάκια του γλυκού απευθείας στο δέρμα μας μπορούν να μας σκοτώσουν. Το μέταλλο διοχετεύεται στον εγκέφαλο και, μέσα σε λίγες εβδομάδες, προκαλεί συμπτώματα παρόμοια με τη λύσσα -παραισθήσεις, τρόμος, αποπροσανατολισμός και θάνατος. Είναι ένα συμπυκνωμένο δηλητήριο.
Ο Midgley ανέκαμψε, αλλά δε συνέβη το ίδιο και με τους υπαλλήλους του. Την άνοιξη του 1924, δύο εργάτες στο Ντέιτον πέθαναν υπό το βλέμμα του. Δεκάδες άλλοι τρελάθηκαν. Ο ίδιος τους γνώριζε και, γεμάτος ενοχές, βυθίστηκε στην κατάθλιψη και σκεφτόταν να αφαιρέσει τη βενζίνη με μόλυβδο από την αγορά. Ο Kettering τον παρότρυνε να το ξεχάσει και προσέλαβε τον νεαρό Robert Kehoe για να κάνει την τοξίνη πιο ασφαλή στα εργοστάσια.
Έξυπνος και επιφυλακτικός, ο Kehoe ήταν ένας νεαρός επίκουρος καθηγητής παθολογίας στο Πανεπιστήμιο του Σινσινάτι. Η νέα θέση θα του άλλαζε τη ζωή καθώς θα γινόταν ο μοναδικός γιατρός και επιστημονικός εκπρόσωπος για την ασφάλεια της βενζίνης με μόλυβδο. Θα επέβλεπε ένα ερευνητικό εργαστήριο που λάμβανε ατελείωτη χρηματοδότηση από έναν εταιρείες όπως η GM, η DuPont και η Ethyl.
Η πρώτη αποστολή του Kehoe ήταν να ερευνήσει τους θανάτους στο Ντέιτον. Συνάντησε περίπου 20 ασθενείς εργάτες και κατέληξε στο συμπέρασμα ό,τι βαριές αναθυμιάσεις μολύβδου είχαν βυθιστεί στο πάτωμα του εργοστασίου και τους δηλητηρίασαν. Μην εγκαταλείπετε τον τετρααιθυλομόλυβδο, συμβούλεψε ο Kehoe, απλώς εγκαταστήστε ανεμιστήρες στο εργοστάσιο.
Με αυτό, οι επιχειρήσεις ξανάρχισαν. Μετά όμως ήρθε η τραγωδία στο Bayway του Νιου Τζέρσι.
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου